Dat Arsenal-fans nu pas volledig appreciëren wat Arsène Wenger allemaal met de club uit Noord-Londen bereikt heeft, zou overdreven zijn. Geklaag op YouTube en algemeen gebrabbel op het internet gaven de indruk dat de fanbase op het eind van zijn investituur van 22 jaar rusteloos werd en in opstand kwam. Er was echter ook altijd een zeker niveau van respect.

Dat respect is misschien toch wel groter geworden sinds het afscheid van Wenger. Velen geloofden dat zijn vertrek een nieuwe start voor Arsenal zou betekenen en dat de club weer zou kunnen uitgroeien tot één van de grootste van het Engels voetbal. Wat er echter gebeurd is, is dat de Gunners nog meer achteruit zijn gegaan in de voorbije twee jaar.

Met de aanwerving van Unai Emery, die qua persoonlijkheid maar ook als coach niet bij de club paste, als Wengers opvolger gingen ze volledig de mist in. En nu met Mikel Arteta aan het stuur staat, blijken ze nog meer uit koers te zijn. De weg terug naar de top lijkt daarom nog moeilijker dan onder Emery.

Een uitwedstrijd in het Etihad-stadion als eerste postlockdown-match zou altijd een zware klus voor Arsenal zijn. De nederlaag tegen Brighton echter, waarin Arteta’s team een voorsprong in de laatste 15 minuten volledig uit handen gaf, legt pas echt de problemen bloot: het ontbreekt Arsenal in de kleedkamer aan de juiste mentaliteit en dat vertaalt zich op het veld in het ontbreken van topniveau.

Niet zo heel lang geleden was Arsenal voor jong talent nochtans de perfecte omgeving om de volgende stap in hun carrière te zetten. Dat is trouwens ook hoe de club zich toen verkocht bij aanstormend talent. Denk aan hoe Aaron Ramsay als tiener voor het Emirates-stadion koos, en dat ondanks de sterke interesse van toenmalig Europees Kampioen, Manchester United.

Dat ligt vandaag wel anders natuurlijk. Arsenal is een groot, zwart gat geworden waarin jonge spelers, hoe getalenteerd ook, verdwijnen. Neem nu Nicolas Pepe. Sinds zijn transfer van 72 miljoen pond naar het noorden van Londen vorige zomer is hij volledig gestagneerd. Bij Kiern Tierney gaat het dan weer zo moeizaam dat het begrijpelijk zou zijn dat hij deze zomer zou proberen een transfer naar Leicester City te bekomen, nu de Foxes hun interesse in hem hebben tonen (als vervanging voor Ben Chilwell). Dani Ceballos kwam over van Real Madrid met een reputatie als één van Spanjes beste jongeren, maar zal deze zomer de terugkeer naar Madrid inzetten zonder indruk te hebben gemaakt. We kunnen ons eigenlijk nog amper herinneren wanneer Arsenal voor het laatst een jonge speler tot een voetbalster kon maken?

Natuurlijk zijn er hier en daar een paar nieuwe talenten die komen piepen. De prestaties van Gabriel Martinelli en Bukayo Saka zijn bemoedigend en Arteta gaf onlangs aan een platform te willen geven aan een kern van jonge spelers, zoals deze twee.

?? 'When I'm talking about competing, there are details when you go ahead and game management and that's something we have to improve. I don't want to use excuses. At this level you can't do it.'

?? @m8arteta | #BHAARS pic.twitter.com/tJOD1m84zB

— Arsenal (@Arsenal) June 20, 2020

??

Arteta heeft dan wel niet de verhoopte impact gehad sinds hij van Manchester City is overgekomen, maar je kan hem eigenlijk niet de schuld geven van de problemen op Emirates Stadium. Arsenal staat nu aan een kruispunt. Enerzijds denken spelers als Pierre-Emerick Aubameyang en Alexandre Lacazette na over hun toekomst, terwijl jongeren als Martinelle en Saka beginnen op te komen. De club wordt in twee verschillende richtingen geduwd en het wordt dus afwachten welke van deze richtingen ze uiteindelijk gaan kiezen.

Sowieso is er ook in de boardroom leiderschap nodig om Arsenal een doel te geven en ook opnieuw een identiteit. Dat soort leiderschap is er momenteel niet. De prestaties van Arteta en z’n ploeg, of eerder het ontbreken ervan, zijn het resultaat van een gebrek aan doeltreffendheid die van de top tot helemaal onderaan in de club is doorgedrongen. Ja, de problemen die Arsenal dit seizoen heeft ervaren zijn een weerspiegeling van een diepergelegen probleem, een probleem dat met de cultuur van de club te maken heeft.

De club heeft sinds het aanwerven van Wenger in 1996 nog nooit zo’n ingrijpende heropbouw voor de boeg gehad, zowel op het veld als intern. Het zou dus onterecht zijn om Arteta hierop af te rekenen.